Trong suốt nhiều thập kỷ qua, câu chuyện về cuộc Chiến tranh Việt Nam và hậu quả của nó đã tạo ra một sự phân chia sâu sắc trong xã hội Việt Nam. Nhiều người tự đặt mình vào phe “chúng ta” – ủng hộ Việt Nam Cộng Hòa hoặc Cộng sản, và xem phe còn lại là “chúng nó”. Tuy nhiên, cách nhìn nhận này không chỉ hạn chế mà còn có thể gây hại cho sự phát triển và hòa giải dân tộc.
Sai lầm của tư duy phân biệt
- Bỏ qua tính phức tạp của lịch sử: Lịch sử không bao giờ đơn giản là câu chuyện về “cái thiện” và “cái ác”. Mỗi bên đều có những lý do và động cơ phức tạp của riêng mình.
- Tạo ra định kiến và thành kiến: Khi ta tự đặt mình vào một phe, ta dễ dàng bỏ qua những sai lầm của phe mình và phóng đại lỗi lầm của phe đối lập.
- Cản trở sự hòa giải và phát triển: Tư duy chia rẽ ngăn cản chúng ta nhìn nhận những giá trị chung và cùng hướng tới tương lai.
Hướng tới cái nhìn trung lập
Thay vì tự đặt mình vào “chúng ta” hay “chúng nó”, chúng ta nên:
- Thừa nhận điểm mạnh và yếu của cả hai bên:
- Việt Nam Cộng Hòa: Có những nỗ lực xây dựng một xã hội dân chủ, nhưng cũng đối mặt với vấn đề tham nhũng và phụ thuộc nước ngoài.
- Cộng sản Việt Nam: Đã lãnh đạo cuộc kháng chiến giành độc lập, nhưng cũng có những chính sách gây tranh cãi trong quá trình xây dựng đất nước.
- Hiểu rõ bối cảnh lịch sử: Cuộc chiến không chỉ là xung đột nội bộ mà còn chịu ảnh hưởng sâu sắc từ bối cảnh Chiến tranh Lạnh toàn cầu.
- Tôn trọng những hy sinh của cả hai bên: Công nhận rằng người dân ở cả hai miền đều đã chịu đựng những mất mát to lớn vì chiến tranh.
- Hướng tới tương lai: Thay vì tranh cãi về quá khứ, hãy tập trung vào việc xây dựng một Việt Nam thống nhất, hòa bình và thịnh vượng.
Kết luận
Bằng cách vượt qua tư duy “chúng ta – chúng nó” và nhìn nhận lịch sử một cách trung lập, chúng ta không chỉ hiểu rõ hơn về quá khứ mà còn mở ra cơ hội cho sự hòa giải và phát triển trong tương lai. Đây là cách tiếp cận cần thiết để xây dựng một Việt Nam đoàn kết và vững mạnh trong thế kỷ 21.